(O ROSAL) D. GENEROSO LAGAREJOS RIVAS

 

D. GENEROSO LAGAREJOS RIVAS

AGRARISTA e ALCALDE de O Rosal

            Séu pai era Carabinero, destinado en Tomiño, Manuel Lagarejos López, natural de Zamora e Amalia Rivas de Amil, de Tabagón, naceu en Amorín o 17 de setembro de 1881

            Estudia na escola local e logo ingresa no Colexio Santiago Apostol dos PP. Jesuítas en A Pasaxe (Camposancos).

            Casa con 25 anos con Luisa Martínez Vaquero, o 27 de novembro do 1906, emigrando pouco despois a Puerto Rico, traballando no ramo do comercio, regresando definitivamente no 1916, instalando un establecemento de comestibles en Tabagón, “Pureza” que en pouco tempo se convirtiu en centro de xuntanza do vecindario que tiña inquedanzas sociais, políticas e agrarias.

            Dedica moito do séu tempo a ensinanza e formación dos paisanos que non habían acodido a escola por ter que incorporarse o mundo laboral, e axuda a aqueles que logo son reclamados polos séus familiares a emigración americana.

E elegido concelleiro e logo como outros moitos agraristas, súmase a Dictadura (1923-1929) encabezada por Primo de Rivera, é nomeado Deputado Provincial (suplente)  e o  igual que Manuel Alvarez en A Guarda e noutros pobos dos arredores, aparecen no periodo 1931-1936,  a fronte de diversos partidos republicanos como concelleiros e Alcaldes.

Foi Presidente da Federación Agraria do Partido Judicial de Tuy, participando activamente pola eliminación dos Foros Agrarios, presentando do diante do Directorio a documentación elaborada polas diversas federacións sobre o tema.

Acompaña ao Alcalde de O Rosal (D. Alejandro Domínguez González) a Madrid a entrevistarse co Deputado D. Basilio Alvarez (O cura de Leiro) para expoñerlle as razóns que asistían os rosaleiros na saque de tonas na Ribeira, que impedía o Concello de A Guarda.

            Se incorpora o movemento agrarista na loita contra os foros e outros recargos e discriminacións que pesaban sobre os labregos galegos, sendo un dos séus baluartes no Baixo Miño, participando en mítines con Basilio Alvarez, Portela Valladares Ramón Salgado e outros políticos de sona nacional.

            Militou nas filas do Partido Republicano Radical de Alejandro Lerroux, a través do Centro Republicano Radical “Los Tabagones”, constituido legalmente o 20 de setembro do 1931, e na Asemblea Extraordinaria celebrada ese mesmo día, foi nomeado Presidente, organización que os poucos días xa contaba con máis de 140 afiliados.

            Lagarejos Rivas, gran lector e coñecedor da flora e fauna, adicouse moito tempo a “predicar” nos agricultores da zona os mellares tratamentos para o campo galego, escribiendo sobre diversos temas relacionados co mesmo, así como tamén denunciando o caciquismo nos semanarios existentes na comarca

            Foi designado polo Goberno da República en 1934, como Administrador Xeral do Edificio do Colexio do PP. Xesuitas de A Pasaxe de Camposancos que había sido encautado para ser transformado en Hospital Psiquiátrico.

            A Sociedade de Agricultores de San Miguel o elixe Tesoreiro, en 1935. Foi alcalde de O Rosal ata xaneiro de 1936, sendo sustituido por José María Alonso Franco “O Cuncho”.

            Gran amante do “balompié”  desplazouse co Deportivo Guardés pola maioría dos campos do Baixo Miño e Norte de Portugal.

Faleceu  na rúa de Abaixo (Tabagón) o 13 de febreiro de 1943 os 62 anos.

Datos extraidos das publicacións de Xoán Martínez Tamuxe e de Joaquín Miguel Villa Alvarez

Fotografías de José Gardeazabal Rivas (Pepe Rivas) cedidas a InfoMAXE